Legniczanie dają mata

Legnica jest jednym z pierwszych miast w Polsce, w których nauka gry w szachy objęła uczniów wszystkich szkół podstawowych w klasach I-III. Legnicki projekt „Legniczanie dają mata” jest wciąż rozwijany.

Celem programu jest: „wsparcie wszechstronnego rozwoju uczniów – intelektualnego, społecznego, psychicznego i ogólnego, możliwość rozwoju w szczególności 2 z 9 rodzajów inteligencji człowieka, tj. logiczno–matematycznej i przestrzennej”.

Tak brzmi pierwszy tekst dotyczący tego programu, rozpoczętego w 2014 roku, upubliczniony przez portal Urzędu Miejskiego w Legnicy:

Urząd Miasta wdraża nowy, niezwykle interesujący projekt edukacyjny pod nazwą „Legniczanie dają mata”. Chodzi o szachową edukację uczniów najmłodszych klas (I-III) w 12 szkołach podstawowych. Projekt jest prekursorskim przedsięwzięciem w skali całego kraju.

Merytoryczne przygotowania rozpoczęły się już w styczniu tego roku. Wtedy właśnie rozpoczęło się, prowadzone przez Ośrodek Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli, szkolenie 24 nauczycieli, którzy zajmą się wpajaniem uczniom zasad i tajników gry w szachy. 26 czerwca odebrali oni certyfikaty ukończenia kursu.

Realizacja pilotażowego programu rozpocznie się tuż po wakacjach w nowym roku szkolnym 2014/2015. Nauczaniem gry w szachy na początek zostanie objętych do 30 proc uczniów klas pierwszych (ok. 470 osób). Każdy z uczestników programu będzie miał dwie godziny zajęć tygodniowo przez 10 miesięcy. Grupy składać się będą maksymalnie z 16 uczniów. Oczywiście, udział w tych zajęciach będzie dobrowolny. W ciągu trzech lat realizacji do programu będą włączane kolejne roczniki pierwszaków. [wersja VI.2014]

[wersja XI.2014Urząd Miasta wdrożył nowy, autorski projekt edukacyjny pod nazwą „Legniczanie dają mata”. Chodzi o szachową edukację uczniów najmłodszych klas (I-III) we wszystkich 12 szkołach podstawowych. Nauką gry w szachy objętych zostało od września 675 uczniów, czyli blisko 52 proc wszystkich pierwszoklasistów. Są to zajęcia bezpłatne. Projekt jest prekursorskim przedsięwzięciem w skali całego kraju.

Do wsparcia tego pionierskiego projektu miasto zachęciło Fundację Polskiej Miedzi, która co roku udzieli dofinansowania w wysokości 50 tys. zł. Całkowity koszt szacowany jest na 150 tys. zł rocznie.

Nauczanie gry w szachy na różnych etapach edukacyjnych bardzo docenia między Unia Europejska. W wydanym w 2012 roku Oświadczeniu Pisemnym Parlamentu Europejskiego w sprawie wprowadzenia do systemów oświaty w Unii Europejskiej programu „Szachy w szkole” napisano m.in.: „Szachy są grą dostępną dla dzieci z każdej grupy społecznej, mogą przyczyniać się do osiągnięcia spójności społecznej i realizacji celów politycznych, takich jak integracja społeczna, zwalczanie dyskryminacji, zmniejszenie wskaźnika przestępczości czy nawet walka z różnymi rodzajami uzależnień. Bez względu na wiek dziecka szachy mogą poprawić jego koncentrację, zwiększyć cierpliwość i wytrwałość, a także rozwinąć inteligencję, zmysł twórczy, intuicję, pamięć oraz umiejętności analitycznego myślenia i podejmowania decyzji.”

Program obejmuje m.in. szkolenia dla nauczycieli, które odbywają się w Ośrodku Doradztwa Metodycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Legnicy. Kursy szkoleniowe prowadzi Piotr Kowalak, pomysłodawca i koordynator projektu, działacz szachowy oraz dyrektor i trener szachowy Klubu Szachowego Miedź w Legnicy:

Relacja Gazety Wrocławckiej z 2014 roku.

W czerwcu, na koniec roku szkolnego, organizowany jest turniej dla wszystkich legnickich szkół. Oto relacje z roku 2018:

dami.tv.pl    e-legnickie.pl-fotorelacje: 1, 2

Finałem IV edycji programu oświatowego „Legniczanie dają mata” była konferencja dyrektorów i nauczycieli legnickich szkół podstawowych poświęcona omówieniu realizacji projektu. W konferencji udział wzięła była już prezydent Legnicy Dorota Purgal, która cztery lata temu wspólnie z Piotrem Kowalakiem z Klubu Szachowego Miedź Legnica była orędowniczką tego aby właśnie Legnica przystąpiła do tego nowatorskiego w skali kraju projektu. Gościem wyjątkowym legnickiej konferencji odbywającej się w Sali Maneżowej Akademii Rycerskiej była arcymistrzyni szachowa Karina SZCZEPKOWSKA, która m.in. zagrała z dziećmi symultanę szachową.[e-legnickie.pl]

inne relacje: miedziowe.pl, legnica.naszemiasto.pl, sp1legnica.edupage.orgwww.szkolneblogi.pl/blogi/jedynka-legnicasp18.legnica.eu, czworka.legnica.pl.

wyniki turniejów: 2015, 2017, 2019, 2022

Zwieńczeniem pracy legnickich nauczycieli i uczniów jest udział w programie ogólnopolskim „Edukacja przez Szachy w Szkole„:

W hali RCS w Lubinie [13.VI.2018] został rozegrany finał dolnośląski szkół realizujący projekt „Edukacja przez szachy w szkole„. W Legnicy jest on nazwany „Legniczanie dają mata” i biorą w nim udział wszystkie legnickie placówki. W zawodach wystartowało 25 szkół i około 300 szachistów z klas I-III z całego Dolnego Śląska.

Legniczanie spisali się bardzo dobrze zdobywając wiele czołowych miejsc. W grupie chłopców z kl 1 zwyciężył Grzegorz Komendecki (SP 6), a brat Antoś zdobył złoto w klasach 2. Złoto wśród dziewczynek z klas 2 wywalczyła reprezentantka SP 19 Antonina Lipczyńska, a brąz Helena Wańkowicz z ZS Muzycznych. Kolejny medal zdobyła Małgorzata Miklosz z SP18 zajmując 2 miejsce wśród dziewczynek z klas 3. W klasyfikacji generalnej szkół brązowe medale wywalczyła reprezentacja SP 6 z Legnicy. W czołówce znalazły się ponadto: 4m- SP 19, 5m -SP 9, 7 m -SP 20, 8m -SP4, 9m- SP 18, 10m -SP16.

Warto dodać ze start około 100 osobowej reprezentacji młodych legnickich adeptów królewskiej gry był możliwy dzięki wsparciu UM Legnica który zorganizował przejazd tak licznej grupy. [e-legnickie.pl]

W roku 2019 w tym turnieju wystąpiło 468 młodych szachistów!

DZIĘKUJEMY!

♟♟♟

SPRAWOZDANIA Z WYKONANIA BUDŻETU MIASTA LEGNICY, dot.  finansowania programu „Legniczanie dają mata”:

W okresie od września do grudnia 2014 roku realizowano legnicki program nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata” w roku szkolnym 2014/2015, na który wydatkowano kwotę 20.880,00 zł (100,00 %) [str.46; W rozdziale 80195 „Pozostała działalność”; ROK 2014].

Ośrodek Doradztwa Metodycznego w Legnicy we współpracy z Akademią Wychowania Fizycznego we Wrocławiu prowadzi ewaluację programu, która odnosi się do osiągnięcia poziomu zamierzonych rezultatów wśród uczniów uczestniczących w zajęciach realizowanego legnickiego programu nauki gry w szachy. W ramach realizacji zadania miasto zawarło dziesięć umów zleceń z nauczycielami na przeprowadzenie zajęć gry w szachy w wytypowanych szkołach, tj. w Szkołach Podstawowych Nr 1, Nr 4 i Nr 7 na 90 godzin zajęć, w Szkole Podstawowej Nr 9 na 120 godzin zajęć i w Zespole Szkół Muzycznych na 30 godzin zajęć. Razem zleceniobiorcy z uczniami klas pierwszych przeprowadzili zajęcia gry w szachy w 28 grupach w łącznej ilości 420 godzin [675 uczniów].

W 2015 roku realizowano legnicki program nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 29.120,00 zł (99,62 %) [str.48; W rozdziale 80195 „Pozostała działalność”, ROK 2015], zgodnie z umową nr 45(2180)/FPM/2014 z dnia 9 kwietnia 2014 r zawartą pomiędzy Fundacją Polska Miedź S.A., a Gminą Legnica. Program był realizowany w 11 szkołach podstawowych oraz Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy w klasach I i II. Nauczyciele prowadzili zajęcia w 89 grupach, do których uczęszczało 1.124 uczniów. Z darowizny Fundacji Polska Miedź S.A. wypłacane były wynagrodzenia nauczycieli prowadzących zajęcia w Szkołach Podstawowych Nr 1, Nr 4 i Nr 7 i Nr 9 oraz w Zespole Szkół Muzycznych.

W roku 2016 realizowano legnicki program nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 135.000,00   (99,93 %) [str.48; W rozdziale 80195 „Pozostała działalność”; ROK 2016]. Program realizowany był w 11 szkołach podstawowych oraz Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej w klasach I – III. Nauczyciele prowadzili zajęcia w 96 grupach, do których uczęszczało ponad 1.100 uczniów. Wypłacano wynagrodzenia dla nauczycieli prowadzących zajęcia w Szkołach Podstawowych Nr 4, Nr 6 i Nr 7, Nr 9 i Nr 19 oraz w Zespole Szkół Integracyjnych. Zadanie dofinansowano było darowizną z Fundacji KGHM Polska Miedź w Lubinie w kwocie 50.000,00 zł.

W 2017 roku kontynuowany był legnicki program nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 96.480,00 zł (100,00 %). [str.58; W rozdziale 80195 „Pozostała działalność”; ROK 2017] oraz 43.990,89 zł. [str.48; W zakresie szkół podstawowych]. Program jest realizowany w 10 szkołach podstawowych oraz Zespole Szkół Muzycznych i Zespole Szkół Integracyjnych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej. Nauczyciele prowadzili zajęcia w 99 grupach, do których uczęszczało około 1.200 uczniów. Program dofinansowany był darowizną z Fundacji KGHM Polska Miedź w kwocie 50.000,00 zł.

W 2018 roku kontynuowany był legnicki programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 119.071,65 zł (98,88 %). Program był realizowany w 10 szkołach podstawowych, Zespole Szkół Integracyjnych i Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej. Nauczyciele prowadzili zajęcia w 86 grupach, do których uczęszczało 1.968 uczniów. Zadanie dofinansowane było darowizną z Fundacji KGHM Polska Miedź w Lubinie. [str.47, W dziale 801 „Oświata i wychowanie”; ROK 2018]

W 2018 roku kontynuowany był legnicki programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano 5.233,79 zł. [str.54, „W szkołach ponadgimnazjalnych i ponadgimnazjalnych specjalnych”]

W 2019 roku kontynuowany był legnicki programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 129.137,95 zł (99,54%). Program jest realizowany w 10 Szkołach Podstawowych, Zespole Szkół Integracyjnych i Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej. Zadanie dofinansowane było darowizną z Fundacji KGHM Polska Miedź w Lubinie. [str.50, W dziale 801 „Oświata i wychowanie”; ROK 2019]

W 2019 roku kontynuowany był legnicki programu nauki gry w szachy w edukacji w wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano 7.150,96 zł (94,71%). [str.57, „W szkołach ponadgimnazjalnych i ponadgimnazjalnych specjalnych”]

W 2020 r. kontynuowany był legnicki program nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 34.795,50 zł (61,35 %). Program jest realizowany w 10 Szkołach Podstawowych, Zespole Szkół Integracyjnych i Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej. [str.46, W dziale 801 „Oświata i wychowanie”; ROK 2020]

W 2020 roku kontynuowany był legnicki programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”, na który wydatkowano kwotę 5.017,48 zł (100,00 %). Program jest realizowany w 10 szkołach podstawowych, Zespole Szkół Integracyjnych i Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy na etapie edukacji wczesnoszkolnej. [str.51, „W szkołach ponadgimnazjalnych i ponadgimnazjalnych specjalnych”]

W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego 2014-2020 kontynuowany był projekt pn. „Legnicka edukacja dla przyszłości”, który swoim działaniem objął wszystkie 13 ogólnodostępne szkoły podstawowe. […] wydatkowano na […] nauki gry w szachy dla czwartoklasistów. [str. 56, 80195 „Pozostała działalność”]

Na rok 2021 zaplanowano (wydatki ogółem: 686.889.000,00): w dziale 801 „Oświata i wychowanie”. Kwotę 120.350,00 zł przeznacza się na kontynuację legnickiego programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”. [str.27, W dziale 801 „Oświata i wychowanie”; ROK 2021]

Program „Legniczanie dają mata” został zaplanowany w budżecie na 2021 r., jednak ze względu na sytuację epidemiczną nie był realizowany.

Rok20142015201620172018201920202021
Wydatki miasta Legnicy435.259.064,24451.252.650,78481.208.533,03542.522.822,58547.462.727,20624.695.120,42679.862.097,83676.511.725,01
Wydatki w dziale 801 „Oświata i wychowanie”166.142.851,89167.055.836,90168.093.883,11173.098.184,81189.322.314,40210.286.741,89206.824.824,43218.633.794,37
% wydatków na  „Oświatę i wychowanie”38.17%37,02%34,93%31,91%32,82% 35,82%30,42% 32,32%
Wydatki na program „Legniczanie dają mata”20.880,0029.120,00135.000,00140.470,59124.305,44136.288,9139.812,980,00
Wydatki w dziale 926 „Kultura fizyczna” [w tym Sport]6.154.122,516.736.711,6910.156.530,6912.793.005,2311.934.738,5311.622.872,9610.194.746,1912.146.445,31
% wydatków na „Kulturę fizyczną”1.41%1,49%2,11%2,36%2,07% 1,98%1,50% 1,80%

Wydatki ogółem budżetu miasta w roku 2022 określono na kwotę 696.844.000,00 zł. Kwotę 140.140,00 zł przeznacza się na kontynuację legnickiego programu nauki gry w szachy w edukacji wczesnoszkolnej pn. „Legniczanie dają mata”. [str.28, W dziale 801 „Oświata i wychowanie”; ROK 2022]